Football rules in Marathi | फुटबॉल खेळाचे नियम

Football rules in Marathi | फुटबॉल खेळाचे नियम | Football rules in Marathi for Beginners | फुटबॉलचे नियम

Football rules in Marathi : फुटबॉल हा खेळ जगभरात लोकप्रिय असून, तो खेळण्यासाठी ठराविक नियम आहेत. हे नियम खेळ न्याय्य, सुव्यवस्थित आणि रोमांचक बनवण्यासाठी तयार करण्यात आले आहेत. फुटबॉलच्या खेळाचे नियम FIFA (Fédération Internationale de Football Association) तर्फे तयार करण्यात आले आहेत, ज्यांना “लॉ ऑफ द गेम” असे म्हटले जाते. या लेखात फुटबॉलच्या नियमांचे सविस्तर वर्णन केले आहे.

फुटबॉल खेळाचा उद्देश | The purpose of the game of football in Marathi

फुटबॉलचा मुख्य उद्देश म्हणजे प्रतिस्पर्धी संघाच्या गोलपोस्टमध्ये चेंडू नेऊन गोल करणे आणि स्वतःच्या गोलपोस्टचे रक्षण करणे. जो संघ अधिक गोल करतो, तो संघ विजयी ठरतो.

---

फुटबॉल खेळाचा कालावधी | Duration of football game in Marathi

फुटबॉल सामना ठराविक कालावधीत खेळला जातो.

• मुख्य वेळ:
  • 90 मिनिटांचा सामना दोन भागांत विभागलेला असतो. प्रत्येक भाग 45 मिनिटांचा असतो.
  • दोन्ही हाफमध्ये 15 मिनिटांची विश्रांती असते.
• अतिरिक्त वेळ (Extra Time):
  • सामना बरोबरीत संपल्यास, 30 मिनिटांची अतिरिक्त वेळ (15+15) दिली जाते.
• पेनल्टी शूटआउट:
  • अतिरिक्त वेळेनंतरही सामना बरोबरीत असल्यास पेनल्टी शूटआउटद्वारे निर्णय घेतला जातो.

---

फुटबॉल खेळाडूंची संख्या | Number of football players in Marathi

प्रत्येक संघात 11 खेळाडू असतात, ज्यामध्ये 1 गोलरक्षक (Goalkeeper) आणि 10 मैदानातील खेळाडू असतात.

• किमान खेळाडू:
  • एका संघाकडे किमान 7 खेळाडू असणे आवश्यक आहे; त्यापेक्षा कमी असल्यास सामना रद्द होतो.
• सब्स्टिट्यूशन (Player Substitution):
  • एका सामन्यात 5 खेळाडू बदली करता येतात.

---

फुटबॉल खेळाचे मैदान | Football field in Marathi

• फुटबॉलचे मैदान आयताकृती असते, ज्याचे परिमाण FIFA च्या नियमांनुसार निश्चित असते.
• मैदानावर विविध क्षेत्रे असतात, जसे की गोल एरिया, पेनल्टी एरिया, कॉर्नर एरिया, आणि सेंटर सर्कल.
• गोलपोस्टची रुंदी 7.32 मीटर आणि उंची 2.44 मीटर असते.

---

फुटबॉल चेंडूचे परिमाण  | The Ball

फुटबॉलसाठी वापरण्यात येणाऱ्या चेंडूला FIFA च्या नियमांनुसार बनवले जाते.

• त्रिज्या: 68-70 सेमी
• वजन: 410-450 ग्रॅम
• सामना सुरू होताना चेंडू पूर्णपणे गोलाकार असणे आवश्यक आहे.

---

आणखी माहिती वाचा :

• Cricket Information in Marathi | क्रिकेट खेळाची संपूर्ण माहिती
• ICC Cricket Rules in Marathi | आयसीसी क्रिकेट नियम
• Cricket Ground Information in Marathi | क्रिकेट मैदान: संपूर्ण माहिती मराठीत
• Cricket Fielding Rules in Marathi | क्रिकेट फील्डिंग नियम
• Box Cricket Rules in Marathi | बॉक्स क्रिकेटचे नियम मराठीत
• Cricket Umpire Rules in Marathi | क्रिकेट अंपायरचे नियम
• Cricket Rules in Marathi | क्रिकेट खेळाचे नियम मराठी

---

फुटबॉलच खेळ कसा सुरू करायचा? | How to start a football game in Marathi?

• सामना सुरू करण्यासाठी चेंडू सेंटर सर्कलमध्ये ठेवला जातो.
• किक-ऑफसाठी खेळाडूंनी सेंटर सर्कलच्या बाहेर उभे राहणे आवश्यक आहे.
• गोल झाल्यानंतर किक-ऑफने खेळ पुन्हा सुरू होतो.

---

फुटबॉलचे गोल कसा मान्य होतो? | How are football goals scored in Marathi?

गोल मान्य होण्यासाठी चेंडू पूर्णपणे गोलपोस्टच्या रेषेच्या आत जावे लागते.

• जर कोणत्याही फाउल किंवा नियमभंगाशिवाय चेंडू गोलमध्ये गेला, तर तो गोल मान्य होतो.

---

फुटबॉलचे ऑफसाइड नियम | Offside rules of football in Marathi

ऑफसाइड नियम हा फुटबॉलमधील सर्वांत महत्त्वाचा आणि क्लिष्ट नियम आहे.

• एखादा खेळाडू ऑफसाइड स्थितीत असेल, जर:
  • चेंडू त्याच्याकडे खेळवला जात असताना तो विरोधी संघाच्या शेवटच्या खेळाडूपेक्षा पुढे असेल (गोलरक्षक वगळता).
  • हा नियम फक्त विरोधी संघाच्या हाफमध्ये लागू होतो.

---

फुटबॉलचे फाउल आणि गैरवर्तन | Football fouls and abuses in Marathi

खेळाडूंनी काही नियमभंग केल्यास रेफरी त्यांना शिक्षा करतो.

सामान्य फाउल्स:

• हाताने चेंडू हाताळणे (गोलरक्षक वगळता).
• प्रतिस्पर्धी खेळाडूला लाथ मारणे, ढकलणे किंवा पाडणे.
• धोकादायकपणे खेळणे.

शिक्षा:

1. फ्री-किक (Free Kick):
   • फाउल झाल्यास प्रतिस्पर्धी संघाला दिला जातो.
2. पेनल्टी किक (Penalty Kick):
   • पेनल्टी एरियात फाउल झाल्यास दिली जाते.
3. यलो कार्ड:
   • खेळाडूला इशारा देण्यासाठी वापरले जाते.
4. रेड कार्ड:
   • खेळाडूला मैदानाबाहेर पाठवण्यासाठी वापरले जाते.

---

थ्रो-इन (Throw-in)

चेंडू साइडलाइनबाहेर गेला, तर प्रतिस्पर्धी संघाला थ्रो-इन दिला जातो.

• थ्रो-इन करताना दोन्ही हात आणि दोन्ही पाय जमिनीवर असणे आवश्यक आहे.

---

गोल किक (Goal Kick)

जर चेंडू गोल रेषेबाहेर गेला आणि विरोधी संघाने शेवटचा स्पर्श केला, तर गोल किक दिली जाते.

• चेंडू गोल एरियातून किक केला जातो.

---

कॉर्नर किक (Corner Kick)

जर चेंडू गोल रेषेबाहेर गेला आणि बचावात्मक संघाने शेवटचा स्पर्श केला, तर कॉर्नर किक दिली जाते.

• चेंडू कॉर्नर एरियामधून खेळला जातो.

13. फुटबॉल फ्री-किकचे प्रकार (Types of Free Kicks)

1. डायरेक्ट फ्री-किक:
   • चेंडू थेट गोलपोस्टमध्ये मारता येतो.
2. इंडायरेक्ट फ्री-किक:
   • चेंडू थेट गोलपोस्टमध्ये जाऊ शकत नाही; दुसऱ्या खेळाडूने स्पर्श करणे आवश्यक आहे.

---

फुटबॉल पेनल्टी शूटआउट  | Penalty Shootout

जर सामना अतिरिक्त वेळेनंतरही बरोबरीत असेल, तर पेनल्टी शूटआउट घेतले जाते.

• प्रत्येक संघाला 5 पेनल्टी किक मारण्याची संधी दिली जाते.
• जास्तीत जास्त गोल करणारा संघ विजयी होतो.

---

रेफरीची भूमिका | Role of the Referee

रेफरी हा सामना न्याय्यपणे चालवण्याची जबाबदारी घेतो.

• रेफरी निर्णय देतो, नियमांचे पालन सुनिश्चित करतो, आणि खेळ थांबवण्याचा अधिकार ठेवतो.
• दोन सहाय्यक रेफरी आणि व्हिडिओ असिस्टंट रेफरी (VAR) त्याला मदत करतात.

---

व्हिडिओ असिस्टंट रेफरी | VAR

VAR प्रणाली खेळाच्या महत्त्वाच्या निर्णयांचे पुनरावलोकन करण्यासाठी वापरली जाते.

• ऑफसाइड, फाउल्स, किंवा गोल निर्णयासाठी ही प्रणाली उपयुक्त आहे.

---

खेळाच्या रणनीती | Tactics of the Game

प्रत्येक संघ आपली रणनीती खेळाच्या परिस्थितीनुसार ठरवतो.

• फॉर्मेशन:
  • उदाहरणार्थ, 4-4-2 (4 बचावपटू, 4 मध्यपटू, 2 आक्रमणपटू).
• खेळाडूंची भूमिका:
  • गोलरक्षक, बचावपटू, मध्यपटू, आणि आक्रमणपटू यांच्याकडे विशिष्ट जबाबदाऱ्या असतात.

---

खेळातील आंतरराष्ट्रीय मान्यता  | International Standards

फुटबॉलचे नियम आंतरराष्ट्रीय स्तरावर समान असतात, मात्र स्थानिक स्पर्धांसाठी काही बदल मान्य असतात.

फुटबॉल हा जगभरात सर्वाधिक लोकप्रिय असलेला एक सामूहिक खेळ आहे. हा खेळ दोन संघांमध्ये खेळला जातो, प्रत्येक संघात 11 खेळाडू असतात. या खेळाचे उद्दिष्ट विरोधी संघाच्या गोलमध्ये चेंडू टाकून गोल करणे हे असते.

मैदान आणि उपकरणे

• मैदान: फुटबॉल मैदान आयताकार असते. त्याची लांबीची कमाल मर्यादा 120 मीटर आणि रुंदीची कमाल मर्यादा 90 मीटर असते. मैदानाच्या दोन्ही बाजूला एक गोल पोस्ट असते. गोल पोस्ट दोन उभ्या काठ्यांनी बनलेली असते, ज्यांच्या वर एक क्षैतिज काठी असते.
• चेंडू: फुटबॉलसाठी विशिष्ट प्रकारचा गोल चेंडू वापरला जातो. चेंडू चामड्याचा किंवा इतर योग्य साहित्याचा बनलेला असतो.
• खेळाडूंची पोशाख: सर्व खेळाडूंना एकसारखी पोशाख घालावी लागते. यात जर्सी, शॉर्ट्स, स्टॉकिंग्स आणि बुट्स असतात. गोलकीपर इतर खेळाडूंपेक्षा वेगळी पोशाख घालतो.

खेळाचा कालावधी

• एक फुटबॉल सामना दोन हाफमध्ये खेळला जातो.
• प्रत्येक हाफ 45 मिनिटांचा असतो.
• दोन हाफ्स दरम्यान 15 मिनिटांचा विश्रांतीचा काळ असतो.
• जर सामना समांतर राहिला तर अतिरिक्त वेळ खेळला जातो. अतिरिक्त वेळ दोन हाफमध्ये खेळला जातो, प्रत्येक हाफ 15 मिनिटांचा असतो.
• जर अतिरिक्त वेळानंतरही सामना समांतर राहिला तर पेनल्टी शूटआउटद्वारे विजेता निश्चित केला जातो.

खेळाडूंची संख्या

• प्रत्येक संघात 11 खेळाडू असतात.
• यात एक गोलकीपर आणि दहा फिल्डर असतात.
• एका संघातून एका वेळी केवळ 11 खेळाडूच मैदानावर असू शकतात.

गोल करणे

• गोल करण्यासाठी चेंडूला पायाने, डोक्याने किंवा छातीने वापरून खेळला जातो.
• चेंडूला विरोधी संघाच्या गोलमध्ये टाकून गोल करावा लागतो.
• गोलकीपर हा एकमेव खेळाडू आहे जो हाताने चेंडूला स्पर्श करू शकतो, परंतु काही विशिष्ट परिस्थितीतच.

---

निष्कर्ष

फुटबॉलचे नियम हे या खेळाचा गाभा आहेत. खेळाच्या सुव्यवस्थेसाठी, प्रतिस्पर्ध्यांमध्ये न्याय्यता राखण्यासाठी, आणि प्रेक्षकांच्या मनोरंजनासाठी हे नियम महत्त्वाचे आहेत. खेळाडूंनी या नियमांचे पालन करून संघाला विजय मिळवून देण्यासाठी प्रयत्न केला पाहिजे.